جدول جو
جدول جو

معنی اوگتای قاآن - جستجوی لغت در جدول جو

اوگتای قاآن
خان بزرگ و قاآن (626- 639 هجری قمری) مغول، پسر سوم و جانشین چنگیزخان، وی در زمان پدر در بسیاری از مهاجمات مغول شرکت داشت و علاوه بر سرداری قسمتی از سپاه مغول غالباً تمشیت امور و تدبیر مصالح مملکت چنگیزخان بعهدۀ او بود و به همین جهت چنگیزخان او را با آنکه مهتر فرزندانش نبود جهت قاآنی و جانشینی برگزید، وی دو سال بعد از وفات پدر بحکم مجلس مشاورت عالی (قوریلتای) بمقام قاآنی انتخاب شد و چند سال بعد لشکر به ختای کشید و آنجا را مسخرنمود (629 ه، ق) پس از آن گیوک خان پسر خود را با جمعی از برادرزادگان بفتح بلاد روس و چرکس و بلغار فرستاد (633 هجری قمری)، پسرش گیوک خان جانشین او گشت، (دایره المعارف فارسی)
لغت نامه دهخدا

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

اوکتای قاآن
پسر سوم چنگیزخان و جانشین او، رجوع به تاریخ غازان ص 311 و تاریخ گزیده و تاریخ جهانگشای جوینی ج 2 و رجوع به اوگتای قاآن شود، کنایه از گران قیمت:
دست گدا به سیب زنخدان این گروه
مشکل رسد که میوۀ اول رسیده اند،
سعدی،
- اول شب، در اصل ترکیب اضافی است لیکن بکثرت استعمال کسرۀ اضافی محذوف شده چنانکه نیم شب و جز آن که مقطوع الاضافه است ابداً، (آنندراج) :
چو اول شب آهنگ خواب آورم
به تسبیح نامت شتاب آورم،
نظامی (از آنندراج)،
- اول فروردگان، ده روز مانده باول فروردین ماه را گویند که در این روز زیارت دخمها را نیک شمارند مانند روز جمعۀ مسلمانان و موبدان جهت روان مردگان ژند خوانند، (ناظم الاطباء) (برهان) (انجمن آرای ناصری) (هفت قلزم) (آنندراج)،
- اول قنوت، کنایه از صبح کاذب است، (ناظم الاطباء) (برهان)، کنایه از وقت فجر چرا که شافعی در آن قنوت میخوانند، (آنندراج) (غیاث)،
- اول ماه، غرۀ آن، مستهل آن، سرماه،
- اول من امس، پریروز،
- درجۀ اول، از اصطلاحات طب، رجوع به درجه شود،
- عام اول، پارسال، سال گذشته، پار،
- عدد اول، نزد محاسبان عددی که جز بر خود و بر یک بر عدد دیگری قابل قسمت نباشد، مانند سه، پنج، هفت، یازده و برابر آن مرکب است و چنین اعدادی را اعداد اولیه نامند و بعضی گفته اند عدد اول یا زوجست مانند دو یا فرد است مانند سه، (کشاف اصطلاحات الفنون)،
- فجر اول، رجوع به فجر شود،
، همیشه، (کشاف اصطلاحات الفنون) (تعریفات)، روز یکشنبه در دورۀ جاهلیت، اول نامیده میشد، (یادداشت مؤلف)
لغت نامه دهخدا
اگتای قاآن
(اُ گُ)
اکتای قاآن. اکتای خان. سومین پسر و جانشین چنگیزخان (1185- 1241 میلادی) وی در 1229 میلادی جانشین پدر شد و چین و ایران و آسیای شرقی را به تصرف خود درآورد. (فرهنگ فارسی معین). پسرسوم و جانشین چنگیز که به سال 624 هجری قمری به تخت خانی نشست و بر ترکمان، مغولستان، قسمت شمالی چین، روسیه، لهستان و مجارستان فرمانروایی داشت و تمام ایران را نیز بتصرف خود درآورد. او دلاور و جسور و دادگستر و مقتدر بود و پس از 15 سال حکمرانی در اثر کثرت عیش و عشرت درگذشت و پسرش کیوک خان بجای وی نشست. چینیان او را تای چونغ نامند. (از قاموس الاعلام ترکی)
لغت نامه دهخدا